De voorjaarsreiniging

Met Bengelkruid en Engeltjeseten fit en rein de lente in

Uit de serie: 'Uw tuin als apotheek' door Marjan Sorgdrager

De dagen worden langer en langer en de sapstroom in plant en mens stroomt in een hoge versnelling door de cellen. Dat is te merken aan de natuur waar dag na dag haar schoonheid groter wordt en wij steeds actiever worden. Maar het lichaam reageert op al die (vaak) onbewust gevoelde activiteit niet altijd even goed. Veel mensen raken uit balans, voelen zich futloos en triest; in één woord, ze hebben last van 'voorjaarsmoeheid'.
Jammer, want dat is niet nodig. Het is beter die onstuimige groei om te zetten in positieve energie zodat ons lichaam verrijkt en fit de zomer in kan gaan.

Jonge kruiden zuiveren

Het begrip voorjaarsreiniging kent een lange traditie. Vooral vroeger toen wij bewust bezig waren met de natuur om ons heen speelde die reiniging een grote rol. Natuurvolkeren houden nog steeds hun voorjaarsrituelen.
Heeft u in de achter ons liggende wintermaanden weinig lichaamsbeweging gehad en misschien teveel 'zware kost' binnen gekregen? Zet het jonge groen van kruiden in om afvalstoffen uit huid, bloed, organen en hersenen te verwijderen en de voorjaarsmoeheid verdwijnt.

Verkwikken

 

Het prille haast doorzichtige groen van de jonge (on)kruiden in tuin en omgeving doet veel meer dan het landschap verfraaien. Laaf uzelf - in onze stressvolle tijden - aan de bruisende sappen vol reinigende stoffen. Neem eens de tijd voor een reinigingsritueel en verkwik lichaam en geest.
Prille voorjaarsblaadjes hebben een reinigend vermogen wat helpt om het lichaam te ontgiften. Juist jonge blaadjes zitten vol mineralen en vitaminen. Ieder kruid bezit één of meer actieve eigenschappen. Zo werkt de één laxerend, de ander bloedzuiverend, weer een ander vergruist mogelijke stenen uit organen of reinigt de spierweefsels. Ook zijn er kruiden die slijmophopingen in de luchtwegen kunnen oplossen en kruiden die het lichaam tot transpireren aanzetten.

Een reinigingsritueel

Zoek een mooie lentedag uit, sta vroeg op en ga naar buiten. Zuig als eerste daad uw longen vol en maak een lekkere wandeling. Ga intussen op zoek naar jonge kruiden en pluk de topjes, want juist 's morgens vroeg is de concentratie heilzame stoffen hoog. Rauw verwerkt zijn de kruiden het meest effectief.
Neem na de wandeling een gezond ontbijt van bronwater en vezelrijk brood belegt met kruiden. Verwerk ze voor de lunch in een slamix. En maak een versterkende kruidensoep. De reinigende werking blijft actief bij kort meekoken.
Neem tot besluit van deze ochtend een bad waarin u de verse takjes van een oliebevattend kruid als Rozemarijn strooit, heerlijk stimulerend!
Vergeet ook niet om veel naar buiten gaan. Wandel, fiets of zwem en raak zo nog meer afvalstoffen kwijt.

Kruiden op brood

Neem meergranen brood en besmeer dit met bijv. Daslookspread (in het biologische schap te vinden). Snijd de verschillende kruiden fijn en strooi een geurige handvol over de boterham.

Kruiden in bouillon

Trek bouillon en voeg kort voor het opdienen een paar handen fijngesneden voorjaarskruiden toe. Laat de kruiden even meekoken zodat hun mineralen en vitaminen actief blijven.

Basisbouillon
Ingrediënten: 2 uien, waarvan 1 ongepeld, 3 grote stengels bleekselderij, 2 grote wortelen, 1 grote prei, 1 grote pastinaak, 1 takje salie, 2 takjes tijm, 6 laurierbladeren, 1 bosje peterselie, circa 1 liter water, 8 zwarte peperkorrels en ½ theelepel zout.
Snijd de ingrediënten in stukken en breng ze met 1 liter water in een grote soeppan op een laag vuur aan de kook. Ongeveer 1 uur laten pruttelen, daarna zeven en de pulp met een houten lepel uitdrukken. Biologische bouillonblokjes kunnen als alternatief voor de verse bouillon dienen.

De kruiden in de tuin

Brandnetel of Bengelkruid - Urtica urens - kleine brandnetel of Urtica dioica - grote brandnetel (Urticaceae). De toppen van de jonge netels branden nog niet en horen bij uitstek in de voorjaarssoep. Het kruid zit vol mineralen en vitamine A en C. Bengelkruid ontgift het bloed en bevordert de stofwisseling.
In de tuin: Roei niet alle brandnetels uit. Vlinders zetten hun eitjes op de bladeren af. En een brandnetelaftreksel is een prima meststof voor uw planten. (Dit krijgt u door een flinke bos 48 uur in een emmer water te laten staan. Daarna zeven en met water verdunnen tot een amberkleurig mengsel ontstaat. Giet de zo verkregen meststof uit over uw planten).

 

Dovenetel of Engeltjeseten - Lamium album (Lamiaceae) werkt onder meer samentrekkend en slijmoplossend, waardoor het kruid vooral als een typisch vrouwenkruid bekend staat. De overblijvende plant groeit op vochtige omgewerkte grond in zon of lichte schaduw.
In de tuin: Dovenetel heeft veel familieleden, de gevlekte, paarse en gele komen op voedselrijke gronden op akkers, in boomgaard en tuin voor. Laat de plant onder (rijk bemeste) hagen vrij.
Pluk voor de voorjaarsreiniging blad van de witte dovenetel.

 

Hondsdraf - Glechoma hederacea (Lamiaceae). Het verse kruid reinigt lichaam en huid, is urinedrijvend, bevordert de spijsvertering en is licht stimulerend. Hondsdraf is een overblijvende plant die soepeltjes de hele tuin doorkruipt en zich wortelt waar hij de grond raakt. De plant wil bijna overal groeien, maar wordt niet altijd gewaardeerd en vaak met man en macht verwijderd; Jammer!
In de tuin: Het blad blijft bijna de hele winter groen en als bodembedekker in een heesterborder kleurt Hondsdraf in het voorjaar alles blauw.

Daslook - Allium ursinum (Liliaceae) is rijk aan Vitamine C en heeft antibiotische eigenschappen. Het geurt rijkelijk naar ui.
In de tuin: Daslook is een geliefde stinzenplant en komt in de bossen rond veel Landhuizen voor. Plant de bolletjes in een kalkhoudend bosmilieu en laat ze met rust. Ze zullen zich hier vanzelf vermeerderen en in het voorjaar met witte sterbloemetjes bloeien.

 

Bieslook - Allium schoenoprasum (Liliaceae) heeft dezelfde bestanddelen als daslook.
In de tuin: Koop een plantje in de supermarkt en zet hem in de volle grond. Hier zal Bieslook jaar na jaar terugkomen.

 

Herderstasje - capsella bursa pastoris (Brassicaceae) reinigt het lichaam (darm, urinewegen, bloedvaten en baarmoeder). Wij beschouwen het kruid echter wij als een lastig onkruid, terwijl het (vroeger) een gewaardeerd geneeskruid is. Toch zal deze plant, ondanks zijn aantrekkelijke zaaddoosjes, nooit tot onze tuinplanten toetreden. Aan deze hartvormige hauwtjes (vruchten) dankt Herderstasje zijn naam, zij lijken namelijk sprekend op de hartvormige beursjes de schaapsherders vroeger bij zich droegen.

 

Rozemarijn - Rosmarinus officinalis (Lamiaceae) verfrist en verbetert de bloedsomloop. De stimulerende werking van het kruid is goed voor zenuwstelsel. Strooi wat takjes in bad, waar Rozemarijn verkwikt en voor een zachte huid zorgt.
In de tuin: Het kruid is niet volledig winterhard. Zet hem in een pot, die 's winters naar binnen gaat. Rozemarijn bloeit in mei. Vooral het blad is geurig, zet de pot in de zon op het terras en u kunt de hele zomer van haar verkwikkende geur genieten.

Dauwtrappen

 

Reinigingskuren waren vroeger heel algemeen. Tegenwoordig zijn we hiervan vervreemd of vinden dit flauwekul. Het 'Dauwtrappen' op Hemelvaartsdag is een overblijfsel van zo'n kuur. Dit maakt duidelijk dat een voorjaarreiniging niet alleen uit het gebruik van geneeskrachtige kruiden bestaat. De afvalstoffen van lichaam en geest worden ook verwijderd door veel lichaambeweging in de buitenlucht.

Laat als het kan de auto staan en pak de fiets…….

Waarschuwing

Pluk de kruiden alleen wanneer u zeker van uw zaak bent en gebruik ze vers. Kent u ze niet; laat ze staan!

Vermoeidheid kan verschillende oorzaken hebben, raadpleeg bij twijfel altijd een arts.

Meer lezen over dit onderwerp

• Supergezonde soepen, goed voor lichaam en geest. Michael van Straten. ISBN 9059201655
• Het Nieuwe Kruidenboek. Jekka Mc. Vicar. ISBN 9058971066
• Natuurlijk Genezen met Kruiden. Een overzichtelijke gids waarin 400 kruiden beschreven worden. ISBN 9057951754
• Natuurlijke Huismiddeltjes, Karen Hurrell. ISBN 9054951664.
• www.natuurlijkerwijs.com
• www.kruidenvakopleiding.nl